In de jaren dat de tamme rat gefokt werd zijn verschillende variaties opgedoken waar verder mee is gefokt. Er zijn nu veel meer verschillende kleuren dan in het wild voorkomende agouti en zwart, niet alle ratten zijn gladharig en er bestaan ook andere variaties zoals andere oorstand.
Kleuren[]
Crixa, een rat in de kleur 'cinnamon', van Ilona
Er zijn veel verschillende kleuren waarin de tamme rat voorkomt. De kleur van de vacht hangt van verschillende genen af die ook invloed hebben op de kleur van de ogen en de huid. De vachtkleur is altijd op agouti- of op zwartbasis, daar bij kunnen dan verdunningen zitten die de kleur anders maken. De genen voor rode of robijnrode ogen hebben ook effect op de vachtkleur, dus alleen bepaalde kleurslagen hebben deze ogen (al kan een andere lichtere vachtkleur witte tekening de oogkleur ook wat oplichten).
Tekeningen[]
Fallia, een rat met japanner tekening, van Caroline
Een tamme rat kan over de vachtkleur ook nog een witte aftekening hebben. In feite 'bedekt' de witte tekening de oorspronkelijke kleur. De genen waar de witte tekening van afhangt zijn relatief beperkt, er zijn voornamelijk variaties in hoeveelheid wit en de plaatsing. Aftekeningen kunnen sterk verschillen in vorm en 'mislukte' tekeningen kunnen op een andere aftekening lijken ook al zijn ze genetisch anders (bijvoorbeel een rat die genetisch berken is maar er uit ziet als een ier ).
Vachten[]
Hugo, een rat met een gekrulde vacht (rex), van Mima
De gewone wilde bruine rat is gladharig, maar tamme ratten kunnen ook andere soorten vacht hebben. Deze vachtstructuren worden veroorzaakt door allerlei verschillende genen. De bekendste soort vacht naast gladhaar is rex, een krulvacht die soms ook wel wavy genoemd wanneer er weinig krul in zit. In Nederland komen verder nog dubbelrex, fuzz, en sinds kort harley voor, andere vachtsoorten zie je niet of weinig.
Lichaamstypes[]
Loviisa, een rat met dumbo-oren, van Black_Angel
De tamme rat kan ook variëren qua lichaamstype, al zijn de enige twee bekende variëteiten hier in dumbo-oorstand en manx (staartloos). Dumbo oren waren een tijd lang erg populair en zie je nu regelmatig bij ratten. Staartloos wordt niet graag gefokt vanwege de gezondheidsrisico's voor de rat. Er zijn ook naakt ratten